Klavye Nedir? Klavye Çeşitleri Nelerdir? Klavye Tuşları ve İşlevleri

Klavye (keyboard) nedir? Klavye çeşitleri nelerdir? Klavye nasıl çalışır? F Kalvye nedir? Q Klavye Nedir? Klavye Tuşlarının Görevleri nelerdir? Bu yazımızda klavye nedir ne işe yarar kısaca Klavye hakkında herşeyi detaylı anlatmaya çalışacağız.

Klavye Nedir?

Bilgisayarların hayatımıza girmesiyle tanıştığımız klavye üzerinde harf, rakam ve sembolleri içeren tuşları bulunan ve bu tuşlara basıldığında ekranda görüntüleyerek, bilgisayara veri ve komut girişini sağlayan birime “klavye (keyboard)” adı verilir. Klavye, bilgisayarla kullanıcı arasında iletişim kurmayı sağlayan önemli bir bilgisayar giriş aygıtıdır. Günümüzde dokunmatik ekranlar ve sesli komut sistemleri gelişen mobil teknoloji ile hayatımıza girsede klavye yinede vazgeçilmez bir bilgisayar donanımıdır.

Klavyenin İç Yapısı ve Çalışma Prensibi

Gelelim Klavyenin çalışma mantığı ve iç yapısına, böylelikle klavyenin nasıl çalıştığını anlamaya çalışalım. Klavye, üzerindeki tuşlar ile kullanıcının bilgisayara sinyaller göndermesini sağlar. Klavyenin içerisinde, basit bir mikroişlemci ve tampon bellek yani RAM bulunmaktadır. Bir tuşa basıldığında, tuşun bağlı olduğu elektronik devre harekete geçerek hangi tuşa basıldığını bilgisayara iletir. Bilgisayar da bu bilgiyi işler.

Kullanıcı, klavye üzerindeki plastik tuş üzerine bastığında, tuş altında bulunan plastik yay aşağı doğru hareketle altındaki kömür tabaka içerisinde bulunan gümüş nitrat içerikli devreyi kapatır. Klavye içerisinde bulunan mikroişlemciye iletilen sinyal, kablo yardımıyla bilgisayara iletilir.

Bilgisayar anakart üzerinde bulunan klavye denetleyicisi porttan gelen sinyali karakter seti üzerinden RAM (ana bellek)’e kopyalar. Klavye kesme isteği, işlemciyi durumdan haberdar eder. İşlemci de yapılması gereken işlemi yapar. Kullanıcının bir tuşa basması ile başlayan işlem basit bir işlem gibi gözükse de bu bilgisayara 1 ve 0’lardan oluşan bir veri kümesinin iletilmesinin ardından, kümeye karşılık gelen karakter kodunun, karakter setindeki karşılığının ekrana yansıtılması ile sonuçlanır. Bir tuşa bastığınızda aslında arka planda neler olduğunu düşüne biliyormusunuz?

Standart Klavye Tuşlarının Görevleri

Klavye üzerinde birçok tuş bulunmaktadır. Klavye tuşları ne işe yarar? Klavye tuşları ve görevleri nelerdir? Klavye tuşları isimleri nelerdir? Klavye üzerinde bulunan tuşların görevleri ve isimleri şunlardır:

• Esc tuşu (Esc=Escape): O anda işletilmekte olan komutu veya aktif olan menüyü iptal eder.

• Tab tuşu (Tab=Tabulate): Bir programda değişik konumlara atlamaya ya da yazılmışkelimeyi veya “cursor” yani imleci genellikle 8 karakter sağa atmaya yarar.

• Caps lock tuşu (Caps=Capitals): Basıldığında devamlı büyük harfle yazı yazmayı sağlar. Bu tuşa basıldığında klavyenin sağ üst köşesinde bulunan “Caps Lock” ışığı yanar.

• Shift tuşu: Klavyenin sol ve sağında birer tane bulunur. Klavyeden geçici olarak büyük ve küçük harf yazmada kullanılır. Ayrıca üzerinde iki ayrı karakter bulunan tuşlardan, sol üst kısımdakileri yazdırır.

• Ctrl tuşu (Ctrl=Control): Diğer tuşlarla birlikte kullanılır ve kullanılan program tarafından belirlenen işlevleri yerine getirir. Genellikle “kısayol” tuş birleşiminde kullanılır.

• Windows tuşu: Windows işletim sistemine ait “Başlat” menüsünü açar. Sağda ve solda olmak üzere iki tanedir.

• Alt tuşu (Alt=Alter): Komutların çalıştırılmasında diğer tuş birleşimi ile birlikte kullanılır. Genellikle kısayol amaçlı kullanılır.

• Alt Gr tuşu (Gr=Group): Tuşların sağalt köşesinde bulunan karakterleri yazdırmak için kullanılır.

• Space Bar tuşu (En altta uzun simgesiz tuş): Yazıyazarken tek karakter boşluk vermek için kullanılır.

• Sağ tuş menüsü: Farenin sağtuşuna basıldığında ekrana gelen menüye bu tuş yardımıyla da ulaşabiliriz.

• Enter tuşu: Yazı yazarken paragraf başı yapmak için ve programlarda bir komutu çalıştırmak amaçlı kullanılır.

• Yön tuşları: İmlecin sola, sağa, aşağı ve yukarı doğru hareketlerini yön tuşları ile sağlarız.

• Rakam ve işlem tuşları: “Num Lock” tuşu aktifken burada bulunan rakam ve işlem tuşları kullanılır.

• Num Lock tuşu: “Rakam ve işlem tuşları”nı kullanmak için “Num Lock” tuşunun aktif edilmesi gerekir. Num Lock tuşu aktif edildiği zaman klavyenin sağ üst köşesindeki ledlerden sol baştaki yanar.

• Tuş aktivasyon ledleri: Num Lock, Caps Lock ve Scroll Lock tuşlarının aktif olup olmadıkları burada bulunan ledlerin yanıp yanmadıklarından anlaşılır.

• Print screen tuşu: Ekranda bulunan görüntüyü hafızaya alır. Daha çok eğitim amaçlı kullanılır. (DOS modundayken ekranda ne varsa doğrudan yazıcıya basar.)

• Scroll lock tuşu: DOS işletim sisteminde imleci sabit tutarak yön tuşlarıişe ekranın aşağıve yukarıkaymasınısağlar. Günümüzdeki işletim sistemlerinde de bazıprogramlarda aynıgörevi üstlenmektedir. “Scroll Lock” tuşu basılıyken klavyenin sağüst tarafında “Scroll Lock” ışığı yanar.

• Pause tuşu: Daha çok DOS ekranındayken yapılan işlemlerin bir tuşa basılıncaya kadar durdurulmasını sağlar.

• Backspace tuşu: Genellikle imlecin solundaki karakterleri silme işlevini görür.

• Fonksiyon tuşları: Bu tuşlar her programlama dilinde ve işletim sisteminde farklı görevler almıştır. F1’den F12’ye kadardır. Örneğin; F1 tuşu işletim sistemlerinde ve programlarda yardım dosyalarının açılması amacı ile kullanılır.

Klavye Çeşitleri

Klavye Çeşitleri Ortaya Çıkış Süreçleri

Klavye, daktilo kullanılan yıllarda ilkel olarak daktilo üzerinde iken daktiloların sıkça bozulması ve tamir işlemleri, yazım işlemlerinde yavaşlık ve hataları düzeltmedeki zorluklar mekanik bir düzlemden, elektriksel bir düzleme tuş takımının taşınmasını sağlayan süreç ile gelişti.

Bilgisayar dünyasındaki gelişmeler ve office yazılımları ile klavyeler daktiloların yerini almaya başlamıştır. Daktilo üzerindeki harf düzeni klavye üzerindede korunmuştur. Bunun birçok açıklaması vardır.

Klavyelerin dillere göre farklılıklar barındırması artınca klavye çeşitleri de artmıştır. En yaygın olarak kullanılan Q klavyedir. F klavye okullarda eğitim sınıflarında kullanılmaktadır. Daktilo kullananlar F klavye kullanımında hiçbir sorunyaşamazlar. F Klavye ve Q Klavye hakkında detaylı bilgileri aşağıda bulabilirsiniz.

Klavyeleri tuşların sıralanışına ve bilgisayar ile bağlantılarına göre sınıflandırabiliriz.

Klavye tuşları sırlanışına göre Klavye Çeşitleri

F ve Q Klavye olmak üzere ikiye ayırabiliriz:

F klavye: Bilgisayarda F klavye kullanımı Türkçe doküman yazanlar için çok uygundur. Çünkü F klavyede harfler Türkçe yazım diline uygun olarak sıralandırılmıştır. Türkçe bir kelimeyi oluşturan harflere parmakların daha kolay ulaşması mantığıyla kullanılır. Daktiloya çok benzerdir. Bu nedenle daktiloyu 10 parmak kullanabilen insanlar kolayca ve hızlı şekilde F klavye kullanabilmektedirler.

F Klavyenin Ortaya Çıkışı

F Klavyenin ortaya çıkışı ve F Klavye tarihçesi hakkında ne biliyoruz. F Klavye mucidi kimdir? Gelin yeri gelmişken kısaca anlatalım.

Harf devrimine geçiş ile birlikte Cumhuriyetin ilk yıllarında daktilo tuşları üzerine Türkçe karakterler her klavyede farklı yerlere eklenmiştir. Bir standart olması resmi ve özel işlerde birçok karışıklık yaşanmasına sebep olmuştur. Bilimsel temellere dayalı standart bir Türk klavyesi geliştirilmesinin zorunluluğuna inanan İhsan Sıtkı Yener, bu konuda 1946`dan itibaren daktilo öğretmeni sıfatı ile yaptığı çalışmalar ancak 1955 yılında meyvesini vermiştir. Yabancı uzmanlarla da pekiştirilmiş İhtisas Komisyonu`nca oluşturulan On parmak yöntemi ile Türkçe için ideal Klavye`yi 20 Ekim 1955`te Bakanlıklararası Standardizasyon Komitesi`ne “Standart Türk Klavyesi“ olarak kabul ettirmiştir.

F Klavye Türkiye`deki tüm daktilo makinelerinin Milli Klavyeye dönüştürülmesi, 1963 yılında Gümrükler Kanunu`na eklenmesi ve 1974 yılında Türk Standartları Enstitüsü tarafından Zorunlu Standart olarak kabul edilmesiyle kesinleşmiştir. 25 yıllık bir mücadelenin sonunda kendisine inananların da yardımları ile o günlerde “Klavye İnkılabı” olarak anılan bu standardizasyonu gerçekleştiren İhsan Sıtkı Yener, F Klavyenin Babası olarak tarihdeki yerini almıştır.

Q klavye: En çok kullanılan klavye modeli Q klavyedir. İngiliz diline göre düzenlenmiştir. Bir bilgisayar alırken eğer seçiminizi özel olarak belirtmezseniz, gelen klavye tipi genellikle Q klavye olur. Q klavye de kendi içerisinde İngilizce ve Türkçe olmak üzere ikiye ayrılır. Yazılımcılar genellikle kodlama dil yapısına uygun olması nediyle q klavye tercih etmektedir.

Bilgisayar Bağlantılarına göre Klavye Çeşitleri

Kasa ile bağlantılarına göre de klavyeleri ikiye ayırabiliriz:

Kablolu klavyeler: Kablolu klavyeler kasa ile bağlantı soketlerine göre;

• AT soketli klavyeler

• PS/2 soketli klavyeler

• USB soketli klavyeler

olmak üzere 3 gruba ayrılırlar. Günümüzde PS/2 bağlantılı klavyeler çoğunluktadır.

Kablosuz klavyeler: Kasa ile haberleşmelerine göre ikiye ayrılır;

• Infrared (kızıl ötesi) klavyeler: Bu tür klavyelerde alıcı aygıt ile klavye, tıpkı televizyon kumandalarında olduğu gibi, direk olarak birbirlerini görmek zorundadırlar.

• Radyo frekanslı klavyeler: Bu tür klavyelerde ise alıcı aygıt ile klavyenin birbirini görme zorunluluğu yoktur. Onlarca metre alan içerisinde birbirleri ile haberleşe bilirler.

Klavye ile semboller nasıl yapılır? Klavyenizde sembolleri yapmak için aşağıdaki resimde bulunan tuş kombinasyonlarını kullanabilirsiniz

Windows 10 Klavye kısayol tuşlarını aşağıdaki resimde bulabilirsiniz.